Oerijssel
Zunnewende
Volksgeloof in Overijssel
Oerijssel

In de 2-delige serie Oerijssel verlaat Margje Fikse de stad en keert terug naar de streek van haar jeugd, het platteland langs de IJssel. Ze onderzoekt haar roots en wil weten wat de bevolking ten diepste gelooft, naast dat wat ze in de kerk horen. Ze stelt ongemakkelijke vragen over de tijd voor de kerstening, toen de Saksen een natuurgeloof hadden. In hoeverre zijn die oude gebruiken nu nog zichtbaar? En hoe hebben de talloze eeuwen voor de kerstening ons huidige geloof in dat wat we niet zien, beïnvloed? Margje duikt in de wereld van spoken, Germaanse goden, paasvuren en wonderbomen. Overijssel is een creatieve verkenning van de geloofsbeleving op het platteland voor en na de kerstening.

Deel 1 'Zunnewende' (55 minuten) 'Zunnewende' gaat over ons aller heimelijk verlangen naar de mystiek van het verre verleden. In het verhaal reizen we door het landschap van Overijssel, vanaf de laatste winterdagen, via de vruchtbaarheidsfeesten in het voorjaar, naar het Zunnewende-ritueel op de langste dag van het jaar. De Hervormde predikant dr. Henk Vreekamp, die zijn hele leven al onderzoek naar het 'heidendom', betoogt dat het christendom alleen maar wortel kon schieten door dat te combineren met de traditionele feesten van de Saksen. Volkscultuurkenner Dirk Kok gaat met Margje op zoek naar de stronk van een geneeskrachtige boom die door christelijke Staphorsters is omgehakt.

In deel 2 'Winterwende' (70 minuten) is de zomer voorbij, wordt het herfst, donker. Tijdens het vervolg van de zoektocht verdiept Margje haar contact met dominee Vreekamp. Ook blijft ze natuurkenner Wim Toorneman uit Espelo, volkscultuurkenner Dirk Kok uit Staphorst en verhalenverteller Herman Kampman uit Hellendoorn bezoeken. Nieuw is wichelroedeloper Wim Roetert uit Diepenveen die over mysterieuze krachten beschikt. Ondertussen wordt het december. Overijssel maakt zich op voor de winterwendenacht en het joelfeest, de tijd van het jaar waarin we nu Kerst en Oud en Nieuw vieren. Zoals de voorjaarsrituelen vooral de vruchtbaarheid stimuleerden, lijkt het najaar mensen bang te maken voor voor het onbekende, de dood. Het blijkt de voedingsbodem voor angstige volksverhalen. Zo stuit Margje op de stokoude sage Derk met de Beer, ook wel bekend als Derk met de Honden. Ze probeert de oorsprong ervan te achterhalen en doet geheimzinnige ontdekkingen. Dan keert het lot zich tegen haar. Zou er een verband zijn?

Credits
release deel 1
27 juni 2014
release deel 2
26 juni 2015
vorm
tv-documentaire
lengte deel 1
55 minuten
lengte deel 2
70 minuten
regisseur
Geertjan Lassche
host
Margje Korevaar-Fikse
montage
Maurits Malschaert
vormgeving
Lucas Reinds, Pankra
camera
Geertjan Lassche
geluid en muziek
Jan Kooiker, Smoking Man Music
kleurcorrectie
Amator
geluidscorrectie
Mark Meewis, Infostrada
animaties
Ferdinand Harteveld
productie
stichting Sous les Abres
omroep
RTV Oost
eindredacteur
Bas Treffers
fondsen
Provincie Overijssel, Historisch Centrum Overijssel
Bijzonderheden

Het eerste deel van Overijssel, Zunnewende, is op vrijdag 27 juni in premiére gegaan op het Zunnewendefestival in Hellendoorn.

Het tweede deel van Overijssel, Winterwende, is op vrijdag 26 juni in premiére gegaan op het Zunnewendefestival in Hellendoorn.

Zowel Zunnewende als Winterwende hebben een ronde gemaakt door de provincie Overijssel, langs tal van filmhuizen en historische verenigingen.